Cơ cấu trục khuỷu thanh truyền là một bộ phận có cơ chế phức tạp, chúng được kết hợp một cách hoàn hảo nhằm biến đổi các dạng chuyển động và là cơ cấu chiếm diện tích lớn, được xem là thành phần chính cấu tạo nên động cơ
Cơ cấu cấu tạo phân trên piston, thanh truyền
Để động cơ hoạt động thì cơ cấu này đóng một vai trò rất lớn. Vậy thành phần nó gồm các những gì? Nguyên lý hoạt động ra sao?
Cấu tạo cơ cấu thanh truyền trục khuỷu
Gồm 3 thành phần chính gồm: Piston, thanh truyền và trục khuỷu.
- Ba thành phần này hoạt động theo một quy trình định sẵn và liên quan chặt chẽ với nhau.
- Piston là bộ phận đảm nhận vai trò tạo ra lực đẩy cho toàn bộ chiếc xe. Chuyển động của nó là chuyển động lên xuống theo một đường thẳng hay còn gọi là chuyển động tịnh tiến. Tuy nhiên để một chiếc xe có thể vận hành được thì phải dựa vào chuyển động quay của bánh xe. Lực này được sinh ra bởi trục khuỷu. Thanh truyền là bộ phận trung gian có vai trò chuyển đổi chuyển động tịnh tiến từ Pitson thành chuyển động quay tròn của trục khuỷu
1. Piston
- Piston (còn được gọi là quả piston hay trái piston) là một bộ phận của động cơ, máy bơm dạng piston, máy nén khí hoặc xi lanh hơi.
- Đối với động cơ đốt trong, piston có nhiệm vụ cùng với xi lanh và nắp máy tạo thành buồng đốt. Piston nhận áp suất do sự giãn nở của khí cháy rồi truyền lực cho trục khuỷu để sinh công trong quá trình nổ và nhận lực từ trục khuỷu để thực hiện các quá trình nạp, nén và thải (động cơ đốt trong 4 kì), ở động 2 kì piston còn thực hiện chức năng làm van đóng mở cửa hút và cửa xả.
- Trong máy bơm, piston làm nhiệm vụ đẩy, hút chất lỏng.
1.1. Cấu tạo piston:
Cấu tạo Piston gồm 3 phần chính là: đỉnh piston, đầu piston và thân piston.
- Đỉnh piston: lại phân làm 3 dạng : đỉnh lõm, đỉnh lồi và đỉnh bằng mỗi loại lại mang tới ưu điểm và chức năng riêng.
Đỉnh bằng thường được sử dụng với động cơ chạy dầu Diezel dạng buồng cháy xoáy lốc lốc do có thiết kế khá đơn giản. Diện tích chịu nhiệt tương đối nhỏ.
Đỉnh lồi sử dụng nhiều với loại động cơ chạy xăng 2 và 4 kỳ do nó có diện tích chịu nhiệt lớn, thiết kế mỏng, nhẹ cùng sức bền lớn.
Đỉnh lõm pitson dạng này được sử dụng cho cả 2 loại động cơ chạy xăng và dầu Diezel. Nhược điểm của nó là sức bền cơ khí kém, ưu điểm là không gian chịu nhiệt lớn hơn so với pitson đỉnh bằng.
- Đầu pitson
Bao kín khoang buồng đốt. Trên thân được tạo các rãnh, mục đích của nó để lắp các xec măng dầu và xec măng khí. Xéc măng là màng ngăn cách ngăn không cho không khí tràn vào cate và dầu bôi trơn chảy vào buồng cháy.
- Thân pitson
là khoảng hành trình mà xi lanh di chuyển. Xi lanh sẽ di chuyển nên xuống trong khoảng thân giới hạn này. Thanh truyền sẽ được liên kết với piston tại vị trí này qua các lỗ khoan chốt.
2. Thanh Truyền
Thanh truyền (tiếng Anh: connecting rod), hay còn gọi là biên, tay biên, tay dên (từ tiếng Pháp: bielle), là một bộ phận của động cơ piston , có nhiệm vụ kết nối piston với trục khuỷu. Thanh truyền kết hợp cùng với tay quay (khuỷu) biến đổi chuyển động tịnh tiến của piston thành chuyển động quay của trục khuỷu. Thanh truyền chịu lực nén và lực kéo từ piston và quay ở hai đầu.
Tiền thân của thanh truyền là cơ cấu liên hợp cơ học dùng trong các cối xay nước. Cơ cấu liên hợp này biến đổi chuyển động quay của bánh xe nước thành chuyển động tịnh tiến.[1] Thanh truyền được dùng chủ yếu trong các động cơ đốt trong hoặc động cơ hơi nước.
2.1. Cấu tạo thanh truyền:
Thanh truyền được cấu tạo nên từ 3 phần gồm: đầu nhỏ, đầu to và thân.
+ Đầu nhỏ là khối trụ tròn, nó được liên kết với Piston qua một thanh chốt. Tại nơi tiếp xúc sẽ được bọc một lớp bạc mỏng giúp hạn chế độ ma sát nâng cao tuổi thọ của nó.
+ Đầu to gắn vào trục khuỷu thiết kế của nó thường được chia làm 2 để thuận lợi cho quá trình lắp đặt và sửa chữa. Hai nửa được ghép với nhau nhờ chốt ốc bu lông.
+ Thân là đoạn kim loại gắn kết giữa hai đầu của thanh truyền.
3. Trục Khuỷu
Trục khuỷu là một phần của động cơ dùng để biến đổi chuyển động tịnh tiến của piston thành chuyển động quay. Nó nhận lực từ piston để tạo ra mô men quay sinh công đưa ra bộ phận công tác và nhận năng lượng từ bánh đà truyền lại cho piston để thực hiện các quá trình sinh công. Trong quá trình làm việc, trục khuỷu chịu tác dụng của lực khí thể, lực quán tính và lực quán tính ly tâm. Có hai loại trục khuỷu là trục khuỷu nguyên và trục khuỷu ghép.
3.1. Cấu tạo trục khuỷu:
Cấu tạo nên trục khuỷu gồm 6 phần bao gồm : Đầu trục khuỷu, cổ trục khuỷu, chốt khuỷu, má khuỷu, đối trọng, đuôi trục khuỷu.
- Đầu trục khuỷu thường được lắp vấu để khởi động hoặc để quay, puly dẫn động quạt gió, bơm nước, các bánh răng dẫn động trục cam,…. Nó có thể được lắp thêm bộ giảm chấn xoắn
- Cổ trục khuỷu ở các động cơ đa số có cùng một đường kính. Nó thường được làm rỗng để chứa dầu bôi trơn, các bánh răng dẫn động trục cam,…. Nó có thể được lắp thêm bộ giảm chấn xoắn.
- Chốt khuỷu là bộ phận để lắp với đầu to thanh truyền, được gia công chính xác có độ bóng cao và được nhiệt luyện để nâng cao độ cứng như cổ trục. - Số chốt khuỷu bao giờ cũng bằng số xi lanh động cơ (động cơ một hàng xi lanh). Đường kính chốt khuỷu thường nhỏ hơn đường kính cổ trục, nhưng cũng có những động cơ cao tốc, do lực quán tính lớn nên đường kính chốt khuỷu có thể làm bằng đường kính cổ trục để tăng độ cứng vững. - Cũng như cổ trục, chốt khuỷu có thể làm rỗng để giảm trọng lượng trục khuỷu và chứa dầu bôi trơn, đồng thời các khoang trống còn có tác dụng lọc dầu bôi trơn.
- Đa số má khuỷu có hình dạng elip để phân bố ứng suất được hợp lý nhất. Nó là bộ phận nối liền cổ trục và cổ chốt
- Đối trọng có tác dụng nhằm cân bằng các lực và mô men quán tính không cân bằng của động cơ. Nó còn có tác dụng giảm tải cho ổ trục, và là nơi khoan bớt các khối lượng thừa khi cân bằng trục khuỷu. Nó có thể được chế tạo liền với má khuỷu hoặc làm rời sau đó hàn hoặc bắt bu long với má khuỷu
- Đuôi trục khuỷu: Đây là nơi truyền công suất ra ngoài. Trên đuôi của nó có lắp mặt bích để lắp bánh đà
Có thể bạn quan tâm đến:
Nhận tư vấn và đặt mua sản phẩm uy tín chất lượng tại:
CÔNG TY CỔ PHẦN PHỤ TÙNG TRƯỜNG LINH
HOTLINE: 0913 971 943
Địa chỉ: Số 19, Đường Số 10, Khu Phố 6, P. Hiệp Bình Chánh, TP. Thủ Đức, TP. HCM
Email: truonglinhparts8@gmail.com
Website: phutungxenanghang.net
Facebook:fb.com/phutungxenangtruonglinh